Skip to main content

Dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę: czy to się opłaca?

14 marzec 2024
Dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę: czy to się opłaca?

W obliczu globalnego wzrostu świadomości ekologicznej i poszukiwania alternatywnych źródeł energii, coraz więcej osób zwraca się ku sile słońca jako nie tylko zielonej, ale również ekonomicznie atrakcyjnej opcji. W końcu, czy kogoś jeszcze dziwią niewielkie elektrownie PV przynależące do gospodarstw domowych? Ambitniejsi przedsiębiorcy nie ograniczają się jednak już tylko do własnych dachów, ale rozglądają się za większymi przestrzeniami, aby uruchomić prawdziwe farmy fotowoltaiczne. Znalezienie odpowiedniej działki na takie przedsięwzięcie może jednak stanowić wyzwanie.

W takich momentach na scenę wkracza dzierżawa gruntów, często oferowana przez rolników, dla których mniej wydajne obszary lub nieużytki rolne mogą stać się nowym źródłem dochodu. Pytanie brzmi jednak, czy ta współpraca jest równie korzystna dla obu stron? Czy dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę rzeczywiście przekłada się na zyskowną inwestycję dla dzierżawców, jednocześnie wspierając rozwój zrównoważonych i odnawialnych źródeł energii?


Spis treści:

1. Czy dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę to popularna opcja?
2. Farma fotowoltaiczna na gruncie rolnym: co mówią przepisy?
    2.1 Na jakich gruntach można stawiać farmy fotowoltaiczne?
    2.2 Grunty pod fotowoltaikę: istotne kryteria
3. Ile kosztuje dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę?
    3.1 Cena za dzierżawę gruntu pod fotowoltaikę w 2024
4. Jak wydzierżawić działkę pod fotowoltaikę?
5. Dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę: podsumowanie


Czy dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę to popularna opcja?

Dzierżawa ziemi pod instalacje fotowoltaiczne szybko zyskuje na popularności wśród inwestorów poszukujących efektywnych sposobów na zaangażowanie w sektor zielonej energii. Ta tendencja jest podyktowana przede wszystkim rosnącymi kosztami zakupu gruntów, które mogą pochłonąć znaczną część budżetu przeznaczonego na projekt - czasami nawet do 30%. W takim kontekście, opcja dzierżawy prezentuje się jako znacznie bardziej przystępna finansowo alternatywa, eliminująca potrzebę ponoszenia wysokich kosztów inicjalnych.

Dzierżawa oferuje elastyczność nie tylko w kwestiach finansowych, ale również w planowaniu długoterminowym. Typowe umowy dzierżawne zawierane są na okres 20-30 lat, z opcją ich przedłużenia, co zapewnia stabilność i przewidywalność zarówno dla dzierżawców, jak i właścicieli gruntów.

Dodatkowo, wykorzystywanie mniej atrakcyjnych gruntów, takich jak nieużytki rolne czy tereny poza głównymi obszarami miejskimi, do produkcji zielonej energii, nie tylko zwiększa atrakcyjność takich inwestycji, ale również przyczynia się do racjonalnego zagospodarowania przestrzennego oraz promuje zrównoważony rozwój. Wszystkie te czynniki sprawiają, że dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę staje się coraz bardziej popularną opcją na rynku inwestycji w technologie OZE.

Farma fotowoltaiczna na gruncie rolnym: co mówią przepisy?

Przed podjęciem decyzji o inwestycji w farmę fotowoltaiczną na gruncie rolnym, niezbędne jest dokładne zrozumienie obowiązujących przepisów i wymagań prawnych dotyczących takich przedsięwzięć. Należy sobie uświadomić, że nie każdy teren kwalifikuje się do realizacji projektów związanych z odnawialnymi źródłami energii, a kluczowe aspekty to przede wszystkim klasa bonitacyjna gruntu, jego powierzchnia oraz lokalizacja.

Na jakich gruntach można stawiać farmy fotowoltaiczne?

Według obowiązujących regulacji, idealne działki pod elektrownie słoneczne to te należące do klas IV, V, bądź VI. Taka klasyfikacja pozwala na efektywne wykorzystanie gruntów mniej wartościowych dla rolników, jednocześnie przekształcając je w źródło stałego dochodu. Warto zaznaczyć, że projekty fotowoltaiczne są również chętnie realizowane na gruntach, które dotychczas pozostawały nieużytkami, co jest ekonomicznie korzystne i przyczynia się do aktywizacji opuszczonych terenów.

Grunty pod fotowoltaikę: istotne kryteria

Jeśli chodzi o minimalną i maksymalną powierzchnię działki, zaleca się, aby teren pod farmę fotowoltaiczną mieścił się w przedziale od 2-3 hektarów, do nawet 100 hektarów dla największych inwestycji. Ważne jest, aby szerokość parceli nie była mniejsza niż 50 metrów, zapewniając tym samym odpowiednią przestrzeń dla instalacji. Ponadto, działka powinna charakteryzować się niewielkim zacienieniem i być pozbawiona wysokich budowli lub drzew, które mogłyby rzutować cień na panele słoneczne. Preferowane są tereny płaskie lub o łagodnym nachyleniu, zorientowane w kierunku południowym, aby zmaksymalizować efektywność energetyczną instalacji.

Istotnym kryterium jest również lokalizacja względem infrastruktury energetycznej - działka nie powinna znajdować się dalej, niż 3 kilometry od najbliższej linii średniego napięcia, co ułatwia podłączenie farmy do sieci energetycznej. Dodatkowo, należy unikać lokalizowania elektrowni słonecznych w bezpośrednim sąsiedztwie obszarów chronionych, takich jak np. tereny Natura 2000, aby nie naruszać przepisów ochrony środowiska.

Ile kosztuje dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę?

W ostatnich latach obserwujemy wyraźny trend wzrostowy w stawkach dzierżawy gruntów rolnych pod instalacje fotowoltaiczne. Ta zmiana cen odzwierciedla coraz to większe zainteresowanie inwestorów sektorem odnawialnych źródeł energii, jak również inflację i wzrost kosztów życia.

Jeszcze w 2020 roku, minimalna stawka za dzierżawę hektara ziemi pod farmę fotowoltaiczną zaczynała się od około 7 tys. zł rocznie. Jednakże, dynamika rynku doprowadziła do znacznego wzrostu tych wartości – już w 2021 roku stawki osiągnęły poziom 12 tys. zł za hektar rocznie, a na początku 2022 roku nie było rzadkością znalezienie ofert oscylujących w granicach 15 tys. zł za hektar rocznie.

Zaobserwowany trend wzrostowy nie zwalniał - co więcej, za bardzo dobrze zlokalizowane i spełniające określone kryteria działki, ceny mogły sięgnąć nawet 20 tys. zł / hektar rocznie w 2023 roku. Wpływ na te kwoty miały przede wszystkim takie czynniki, jak lokalizacja względem sieci elektroenergetycznej – im bliżej i łatwiej dostępna sieć, tym wyższa potencjalna wycena działki.

Cena za dzierżawę gruntu pod fotowoltaikę w 2024

Na początku 2024 roku, stawki dzierżawy utrzymują się na poziomie od 15 tys. do nawet 22 tys. zł za hektar rocznie, co wskazuje na stabilizację rynku przy jednoczesnym utrzymaniu trendu wzrostowego. Jak zostało wspomniane wcześniej, wartość dzierżawy jest jednak zmienna i zależna od wielu czynników, w tym od lokalizacji działki, jej dostępności do infrastruktury energetycznej, a także od ogólnych warunków rynkowych i inflacji, która wpływa na koszty inwestycyjne i operacyjne projektów fotowoltaicznych.

Jak wydzierżawić działkę pod fotowoltaikę?

Decyzja o wydzierżawieniu działki pod farmę fotowoltaiczną może otworzyć właścicielowi gruntu drogę do atrakcyjnych dochodów. Jednak, zanim złoży on swój podpis pod umową dzierżawy, istotne jest, by dokładnie przeanalizował wszystkie jej aspekty, by uniknąć potencjalnych pułapek, które mogą zagrozić jego interesom. Kluczowym krokiem przed finalizacją takiej transakcji jest skorzystanie z profesjonalnej porady prawnej.

Warto pamiętać, że umowy dzierżawy gruntów pod projekty fotowoltaiczne zawierane są zazwyczaj na długi okres, często wynoszący 20-30 lat. To sprawia, że ewentualne niekorzystne postanowienia umowne będą mieć długotrwałe skutki, przekładające się nawet na kolejne pokolenia.

Przed podpisaniem umowy, właściciel gruntu powinien szczególnie zwrócić uwagę na kilka kluczowych elementów:

  • Zabezpieczenie wykonania umowy: Pamiętaj, że umowa dzierżawy najczęściej jest przygotowywana przez prawników inwestora, którzy naturalnie dążą do maksymalizacji korzyści dla swojego klienta. Ważne jest, aby w umowie znalazły się postanowienia zabezpieczające należyte wykonanie zobowiązań przez inwestora, w tym swoboda przenoszenia praw dzierżawy na inne podmioty.
  • Kary umowne: W umowie powinny znaleźć się zapisy o karach finansowych za niedopełnienie obowiązków przez inwestora, takich jak opóźnienia w płatnościach. Jest to istotne zabezpieczenie interesów właściciela gruntu.
  • Zabezpieczenia na wypadek naruszenia umowy przez inwestora: Warto przewidzieć w umowie zabezpieczenia na korzyść właściciela gruntu, takie jak weksle, kaucje czy inne formy egzekucji należności, na wypadek rażącego naruszenia umowy przez inwestora lub próby wycofania się z projektu.
  • Dokładne określenie przedmiotu dzierżawy: W umowie należy precyzyjnie określić granice działki objętej dzierżawą, aby uniknąć nieporozumień dotyczących zakresu uprawnień inwestora do montowania instalacji.
  • Obowiązki inwestora: Warto dokładnie przeanalizować zapisy umowne odnoszące się do obowiązków inwestora, zwłaszcza te związane z zabezpieczeniem finansowym właściciela gruntu. Umowa powinna być sprawiedliwa i uwzględniać również interesy dzierżawcy.

Podjęcie tych kroków pozwoli właścicielowi gruntu nie tylko na zabezpieczenie swoich interesów, ale także na budowanie trwałej i korzystnej współpracy z inwestorem, przyczyniając się do rozwoju zielonej energii przy jednoczesnym zapewnieniu sobie stabilnego źródła dochodu.

Dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę: podsumowanie

Podsumowując, dzierżawa ziemi pod farmy fotowoltaiczne stanowi nie tylko ekologicznie odpowiedzialny, ale i ekonomicznie atrakcyjny krok dla wielu właścicieli gruntów. W obliczu rosnących cen prądu i potrzeby przejścia na odnawialne źródła energii, inwestycje w fotowoltaikę zdają się być przyszłościową ścieżką zarówno dla przedsiębiorców, jak i indywidualnych inwestorów. Właściwie przygotowana i zabezpieczona umowa dzierżawy może przynieść stabilne przychody przez wiele lat, przy jednoczesnym przyczynianiu się do ochrony środowiska i wspieraniu zielonej transformacji energetycznej.

Zanim jednak właściciele gruntów zdecydują się na podpisanie umowy dzierżawy, niezbędne jest dokładne zrozumienie wszystkich jej aspektów oraz potencjalnych korzyści i ryzyk. Profesjonalne doradztwo prawne może okazać się nieocenione w zapewnieniu, że umowa będzie korzystna i bezpieczna dla obu stron. Współpraca w duchu wzajemnego zrozumienia i zaufania, przy jednoczesnym zachowaniu należytej staranności i uwagi na szczegóły, jest kluczem do sukcesu w tej dynamicznie rozwijającej się branży.